Ta strona używa plików cookies.
Polityka Cookies    Jak wyłączyć cookies?    Bezpieczeństwo w sieci AKCEPTUJĘ

 

 

 

 

 

Wirtualna Ruda

 

 

start

historia

zabytki

szlaki

wirtualne spacery

 kontakt


 

Juliusz Marcisz

Galeria wyjątkowych postaci związanych z Rudą Śląską

 

 

Juliusz Marcisz urodził się w Bielszowicach 22 maja 1898 roku w śląskiej, górniczej rodzinie. Mając 14 lat rozpoczął pracę w kopalni (dzisiejsza KWK „Bielszowice”), gdzie po jakimś czasie ze względu na umiejętności plastyczne, został przeniesiony do pracy w miernictwie m.in. jako kreślarz. Z powodu wstąpienia do Polskiej Organizacji Wojskowej został zwolniony z pracy. Wtedy to, dzięki pomocy Wincentego Wałacha wyuczył się zawodu malarza pokojowego. Po zakończeniu I wojny światowej założył stowarzyszenie miłośników amatorskiego malowania, którego nazwa brzmiała: Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej. Związek działał nielegalnie i przyczyniał się do poszerzania świadomości politycznej i polskości Śląska. Tworzenie zwykłych pejzaży i wizerunków Świętej Barbary miało na celu zamaskowanie prawdziwej działalności. Członkowie związku kopiowali pocztówki o treści patriotycznej, przedstawiające królów i wydarzenia historyczne. Wykorzystując zainteresowanie ludności „zwykłymi” obrazami, przedstawiali te właściwe tłumacząc przy okazji ich treść. Swojemu patriotyzmowi dał wyraz walcząc w Armii Wielkopolskiej w Poznaniu i w III powstaniu śląskim. W 1922 roku nastąpiło uspokojenie politycznych sporów. Teren, na którym działał Związek Lubowników, przypadł Polsce i na pierwszy plan mogła wysunąć się działalność czysto artystyczna. Tak powstało Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych z siedzibą w Nowej Wsi. Umożliwiało ono rozwój talentów tych, którzy nie mogli studiować na uczelniach artystycznych. Towarzystwo jednak nadal miało charakter patriotyczny. Artysta postanowił utrwalić na obrazach wydarzenia plebiscytowe i powstańcze. W związku z tym, powstały dwa cykle obrazów, które niestety zaginęły podczas II wojny światowej. W okresie wojennym, Marcisz brał udział w kampanii wrześniowej, a następnie wyjechał na Kaukaz. Po wojnie reaktywował działalność TPSP. Niestety trwała tylko dwa lata; ówczesne władze odmówiły zarejestrowania Towarzystwa i skierowały je do Domu Kultury huty „Pokój”. Juliusz Marcisz zmarł w 1978 roku. Ocalałe obrazy jego pędzla można zobaczyć w Muzeum Miejskim w Rudzie Śląskiej i w Muzeum Śląskim w Katowicach.

 

 
 

 

Juliusz Marcisz. He was born in Bielszowice on 22 May 1898 in a Silesian family of miners. At the age of 14, he took up a job in the mine (now Bielszowice coal mine) and after some time was delegated to work in surveying as a draughtsman because of his artistic skills. He was laid off because he had joined Polska Organizacja Wojskowa (Polish Military Organisation). He learned then, thanks to Wincenty Wałach’s help, the profession of a house painter. After World War I, he founded an association of amateur painting lovers the name of which was Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej (The Applied Art Lovers Union). The union operated illegally and contributed to raising the political awareness and development of Polishness of Silesia. The real activities were disguised by painting ordinary landscapes and images of Saint Barbara. Members of the union copied patriotic postcards depicting kings and historic events. Using the interest of people in ”ordinary” paintings, they showed the real ones along with the explanation. Marcisz showed his patriotism by fighting in Armia Wielkopolska (The Army of Greater Poland) in Poznań and participating in the 3rd Silesian uprising. Political feuds quieted in 1922. The area in which the Lovers Union operated was assigned to Poland, so the purely artistic activities could come to the forefront - Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych (The Fine Arts Friends Society) based in Nowa Wieś was founded. The society provided the means for those who could not study at fine arts academies to develop their talents. At the same time the society preserved its patriotic character. The artist decided to immortalise the plebiscite and insurrectionary events in his works –consequently, he created two series of paintings, all of which were unfortunately lost during World War II. During the war, Marcisz participated in the September Campaign, and then he went to the Caucasus. After the war, he reactivated the Fine Arts Friends Society but only for two years; the authorities refused to register the society and assigned it to the Cultural Centre of the Pokój steelworks. Juliusz Marcisz died in 1978. His surviving paintings can be seen in the Town Museum in Ruda Śląska and in the Silesian Museum in Katowice.

         
 

 

Juliusz Marcisz wurde am 22. Mai 1898 in eine schlesische Bergbaufamilie in Bielszowice hineingeboren. Mit 14 Jahren begann er, in einer Grube (heute KWK „Bielszowice“) zu arbeiten, wo er nach einiger Zeit aufgrund seiner künstlerischen Fähigkeiten in die Vermessungabteilung wechselte und dort u.a. als Zeichner arbeitete. Wegen seines Engagements in einer polnischen Militärorganisation wurde ihm der Arbeitsplatz gekündigt. Dann erlernte er mit Hilfe von Vincent Wallach den Beruf des Zimmermalers. Nach dem Ende des Ersten Weltkrieges gründete er eine Vereinigung von Amateurmalern, die Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej (dt.: Verband der Liebhaber von Angewandter Kunst) hieß. Der Verein arbeitete illegal und trug zu einer Verstärkung des politischen Bewusstseins und der polnischen Wesensart Schlesiens bei. Durch das Schaffen üblicher Landschaftsbilder und Darstellungen der Heiligen Barbara wurde die echte Tätigkeit des Vereins verdeckt: Die Mitglieder der Organisation kopierten Karten mit patriotischem Inhalt, der Könige und historische Ereignisse darstellte, nutzten das Interesse der Öffentlichkeit an „normalen“ Bildern aus und erklärten dabei ihre eigentlichen Inhalte. Marcisz brachte seinen Patriotismus durch Mitkämpfen in der Armee Großpolens in Poznań und im Dritten Schlesischen Aufstand zum Ausdruck. Im Jahr 1922 beruhigten sich die politischen Streitigkeiten. Das Gebiet, in dem der Związek Lubowników Sztuki Zastosowanej tätig gewesen war, wurde an Polen angeschlossen und rein künstlerische Tätigkeiten rückten in den Vordergrund des Vereins. So wurde in Nowa Wieś die Gesellschaft der Freunde der Bildenden Künste (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych) gegründet, die Talentförderung für diejenigen ermöglichte, die nicht an Kunsthochschulen studieren konnten. Die Gesellschaft hatte einen patriotischen Charakter. Der Künstler Marcisz entschied sich, Bilder von den Schlesischen Aufständen und dem Plebiszit zu malen und erstellte daher zwei Serien von Gemälden, die leider im Zweiten Weltkrieg verloren gingen. Während des Krieges nahm Marcisz im Polenfeldzug teil und wanderte dann in den Kaukasus aus. Nach dem Krieg reaktivierte er die Gesellschaft. Leider hielt diese sich nur zwei Jahre: Die damaligen Behörden lehten die Registrierung der Gesellschaft ab und verwiesen sie an das Haus der Kultur der Hütte „Pokój“. Julius Marcisz starb 1978. Die erhaltenen Gemälde seines Werkes kann man im Städtisches Museum (Muzeum Miejskie) in Ruda Śląska und im Schlesisches Museum (Muzeum Śląskie) in Katowice sehen.

   

 powrót do galerii

 


Projekty dofinansowane ze środków zewnętrznych