Ta strona używa plików cookies.
Polityka Cookies    Jak wyłączyć cookies?    Bezpieczeństwo w sieci AKCEPTUJĘ

 

 

 

 

 

Wirtualna Ruda

 

 

start

historia

zabytki

szlaki

wirtualne spacery

 kontakt


 

Piotr Niedurny

Galeria wyjątkowych postaci związanych z Rudą Śląską

 

 

Piotr Niedurny urodził się 17 lutego 1880 roku w Raduniu koło Żędowic na Opolszczyźnie. Zmarł 30 stycznia 1920 roku zakatowany za patriotyczną działalność. W 1900 roku przeniósł się do Nowego Bytomia, ówczesnej dzielnicy Bytomia, gdzie pracował w Hucie „Pokój”. Prowadził działalność na rzecz Śląska, m.in. kolportował polskie pisma i organizował propolskie stowarzyszenia oraz kółka śpiewacze. W 1909 roku był współtwórcą Koła Polskiego, które założyło Dom Związkowy. Popularyzowało ono śląskie stroje ludowe, rozdawało elementarze i zajmowało się dystrybucją polskich czasopism i książek. Piotr Niedurny był reprezentantem polskich robotników w sporach z niemieckimi przedstawicielami. Założył filię Zjednoczenia Zawodowego Polskiego będącą centralą związków zawodowych i reprezentującą interesy polskich robotników w sprawach spornych. Organizacja ta wystąpiła z polskimi listami kandydatów w wyborach do korporacji miejskich i kościelnych. Zdarzenie takie miało miejsce pierwszy raz w historii Nowego Bytomia. 25 listopada 1918 roku został wybrany przewodniczącym Rady Ludowej, która przekonywała ludność do poparcia przyłączenia Górnego Śląska do Polski. W 1919 roku wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Tego samego roku w wyborach komunalnych uzyskał mandat w Radzie Miejskiej Miasta Bytomia. Był przedstawicielem Polskiego Czerwonego Krzyża, a także pierwszym prezesem Towarzystwa Sportowego „Sokół” w Nowym Bytomiu. W budynku dzisiejszej Szkoły Podstawowej nr 1, wprowadził naukę języka polskiego. Była to pierwsza taka placówka w mieście. 29 stycznia 1920 roku Piotr Niedurny został aresztowany przez członków Grenschutzu, organizacji walczącej z polskim ruchem narodowowyzwoleńczym. Jak się później okazało rozkaz aresztowania wydany przez lejtnanta Erwina Heneka był całkowicie bezprawny. Następnego dnia znaleziono jego pobite ciało w Szombierkach. Pogrzeb stał się patriotyczną manifestacją, w której uczestniczyło 30 tysięcy ludzi. Piotr Niedurny jest patronem głównej ulicy w Nowym Bytomiu oraz w innych miastach Górnego Śląska.

 

 

 

 

Piotr Niedurny He was born on 17 February in Raduń near Żędowice in Opole Silesia. He died on 30 January 1920, tortured to death for his patriotic activities. In 1900, he moved to Nowy Bytom (which then belonged to the town of Bytom), where he worked in the Pokój steelworks. He worked actively for Silesia - he distributed Polish magazines, organised pro-Polish associations and singing clubs. In 1909, he was a co-founder of the Polish Circle which founded the Union House. It popularised Silesian regional costumes, distributed textbooks, Polish magazines and books. Piotr Niedurny represented Polish workers in disputes with German representatives. He set up a branch of the Polish Workers Union which united all trade unions and represented Polish workers in disputes. This organisation submitted Polish candidates’ lists for elections into municipal and Church organisations. It had never happened before in the history of Nowy Bytom. On 25 November 1918, he was elected chairman of Rada Ludowa (The People’s Council), which was convincing people to support the incorporation of Upper Silesia into Poland. In 1919, he joined Polskia Organizacja Wojskowa Górnego Śląska (The Polish Military Organisation of Upper Silesia). He was elected into the City Council of Bytom in the same year. He was a representative of the Polish Red Cross and the first chairman of the Sports Society "Sokół" in Nowy Bytom. In the building of today’s Szkoła Podstawowa nr 1 (Primary School number 1) he introduced Polish language lessons - it was the first such institution in the town. On 29 January 1920, Piotr Niedurny was arrested by members of Grenzschutz, the organisation fighting with the Polish national independence movement. As it turned out later, the arrest warrant issued by lieutenant Erwin Henek was completely unlawful. Niedurny’s beaten body was found in Szombierki the following day. His funeral became a patriotic manifestation in which 30 thousand people participated. The main street in Nowy Bytom and streets in other Silesian cities bear his name.

       

 

Piotr Niedurny ist am 17. Februar 1880 in Raduń bei Żędowice im Oppelner Land geboren. Er starb am 30. Januar 1920 nach einem Angriff wegen seiner patriotischen Aktivitäten. Im Jahr 1900 zog er nach Nowy Bytom, damals ein Bezirk Bytoms, wo er in der Friedenshütte arbeitete. Er arbeitete für das Wohl Schlesiens. Er trug polnische Zeitungen aus und organisierte pro-polnische Verbände und einen Gesangsverein. Im Jahre 1909 war er Mitbegründer des Polnischen Vereins (Koło Polskie), das ein Verbandshaus (Dom Związkowy) etablierte. Er popularisierte die schlesischen Volkstrachten, verteilte Fibeln, polnische Zeitschriften und Bücher. Piotr Niedurny war Vertreter der polnischen Arbeiter in Streitigkeiten mit den deutschen Vertretern. Er gründete eine Filiale der Polnischen Berufsvereinigung (Zjednoczenie Zawodowe Polskie), die die Zentrale von Gewerkschaften und Interessenvertretern der polnischen Arbeiter in Auseinandersetzungen wurde. Diese Organisation stellte eine polnische Kandidatenliste bei den Wahlen zu städtischen und Kirchenorganisationen. Dieses Ereignis fand zum ersten Mal in der Geschichte von Nowy Bytom statt. Am 25. November 1918 wurde Niedurny zum Vorsitzenden des Volksrates (Rada Ludowa) gewählt, der die Bevölkerung davon überzeugte, den Anschluss Oberschlesies nach Polen zu unterstützen. Im Jahr 1919 trat er in die Polnische Militärorganisation Oberschlesiens (Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska) ein. Noch im selben Jahr wurde er bei den Kommunalwahlen zum Stadtrat Bytoms gewählt. Er war Vertreter des Polnischen Roten Kreuzes, sowie der erste Präsident des Sportvereins „Sokół“ in Nowy Bytom. Im Gebäude der heutigen Grundschule Nr. 1 führte er polnische Sprachkurse durch. Es war die erste solche Gelegenheit in der Stadt. Am 29. Januar 1920 wurde Piotr Niedurny von Mitgliedern des Grenzschutzes Ost verhaftet, einer Organisation im Kampf gegen die polnische Befreiungsbewegung. Wie sich später erwieß, war der von Leutnant Erwin Henek erteilte Haftbefehl völlig illegal. Am nächsten Tag wurde seine Leiche in Szombierki gefunden. Die Beerdigung wurde zu einer patriotischen Kundgebung, an der 30.000 Menschen teilnahmen. Piotr Niedurny ist Namenspatron einer der Hauptstraßen in Nowy Bytom und in anderen Städten Oberschlesiens.

   

 

powrót do galerii

 


Projekty dofinansowane ze środków zewnętrznych