Wirtualna Ruda

start

historia

zabytki

szlaki

wirtualne spacery

 kontakt

ks. Jan Szymała

Galeria wyjątkowych postaci związanych z Rudą Śląską

Ks. Jan Szymała urodził się 21 listopada 1886 r. w Dobrzeniu Wielkim w powiecie opolskim. Po ukończeniu studiów teologicznych na Uniwersytecie Wrocławskim, 22.06.1912 r. przyjął święcenia kapłańskie. Następnie pracował jako duszpasterz w Rogowie, Bytomiu, Rudzie, Raciborzu, Namysłowie, Strzeleczkach i Zabrzu. Gorący patriota podejmował też działalność na polu narodowym. Był zwolennikiem powrotu Śląska do Polski. Angażował się w organizację wieców przedplebiscytowych, został kierownikiem Seminarium Nauczycielskiego w Mysłowicach oraz szkolił kadry na potrzeby administracji polskiej. Sprzeciwiał się napływowi na Śląsk mieszkańców z zewnątrz, ponieważ hamowało to awanse Ślązaków. Za swoje propolskie nastawienie w 1914 r. został skierowany do pracy do Szczecina. 7 czerwca 1926 r. ksiądz Szymała objął parafię św. Pawła w Nowym Bytomiu. Pomijając okres okupacji, w którym zmuszony został wyjechać do Zielonej k. Krakowa i schronić się u ojców bonifratrów, w Nowym Bytomiu spędził resztę swojego życia. Za jego czasów msze sprawowane były w języku polskim oraz niemieckim. Dzięki niemu przeprowadzono remont kościoła po szkodach górniczych, zainstalowano w kościele centralne ogrzewanie oraz sprawiono nowe dzwony i monstrancję. Założono też bibliotekę parafialną i rozpoczęto działalność Krucjaty Trzeźwościowej Mężów i Młodzieńców. W okresie komunistycznym, pomimo grożących za to szykan i kar pieniężnych, ksiądz Szymała sprzeciwiał się ingerencji władz świeckich w naukę religii, uważając ją za swój obowiązek. Swoim parafianom dał się poznać jako dobry i gorliwy duszpasterz, który dawał przykład swoją pobożnością i dobroczynnością. Zmarł 22 stycznia 1967 r. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Nowym Bytomiu, przy mogile ofiar II wojny światowej.

Fr. Jan Szymała. He was born on 21 November 1886 in Dobrzeń Wielki in Opole district. After theological studies at the University of Wrocław, he was ordained a priest on 22 June 1912. Then he worked as a pastor in Rogów, Bytom, Ruda, Racibórz, Namysłów, Strzeleczki and Zabrze. The ardent patriot was active also in the national domain. He was a supporter of reuniting Silesia with Poland. He was engaged in organising pre-plebiscite rallies, became a director of Seminarium Nauczycielskie (Teachers Seminary) in Mysłowice and trained clerks for Polish administration. He objected to the immigration of people from outside the region to Silesia, because it hindered the development of Silesian inhabitants' careers. In 1914, he was moved to work in Szczecin for his pro-Polish attitude. On 7 June 1926, Father Szymała took over the St Paul the Apostle Parish in Nowy Bytom. He spent the rest of his life there (with the exception of the occupation period, when he was forced to go to Zielona near Kraków and found refuge with the Brothers Hospitallers of St. John of God). During his time, the Masses were celebrated in Polish and German. Thanks to his efforts, mining subsidence damage in the church was repaired, central heating was installed, new bells and monstrance were bought. A parish library was also set up and Krucjata Trzeźwościowa Mężów i Młodzieńców (The Sobriety Crusade of Men and Young Men) was established. During the communist regime, despite threats and fines, Fr. Szymała objected to state authorities’ interference in teaching religious education which he considered his duty. His parishioners knew him as a kind and ardent pastor who set an example by his piety and charity. He died on 22 January 1967. His grave is in the cemetery in Nowy Bytom next to the tomb of World War II victims.

Der Priester Jan Szymała. Geboren am 21. November 1886 in Dobrzeń Wielki im Landkreis Opole. Nach seinem Theologiestudium an der Universität Wrocław wurde er am 22.06.1912 zum Priester geweiht. Danach arbeitete er als Seelsorger in Rógow, Bytom, Ruda, Racibórz, Namysłów, Strzeleczki und Zabrze. Der große Patriot war auch auf Nationalebene tätig. Er war Befürworter der Rückkehr Schlesiens nach Polen. Er engagierte sich für die Organisation von Vorplebiszitkundgebungen, wurde Leiter der Hochschule für Lehrer in Mysłowice und schulte Personal für die polnische Verwaltung. Er war Gegner der Immigration von Fremden nach Schlesien, weil dies die Beförderungchancen der Schlesier hemmte. Wegen seiner pro-polnischen Haltung wurde er im Jahr 1914 nach Szczecin überwiesen. Am 7. Juni 1926 übernahm Szymała die Pfarrerstelle von St. Paulus in Nowy Bytom. Außer zur Okkupationszeit, als er gezwungen wurde, nach Zielona bei Kraków zu reisen und bei den Barmherzigen Brüdern vom heiligen Johannes von Gott Schutz zu suchen, verbrachte er den Rest seines Lebens in Nowy Bytom. Zu seiner Zeit wurden die Heiligen Messen auf Polnisch und Deutsch gefeiert. Dank ihm wurde die Kirche nach Bergbaubeschädigungen renoviert, eine Zentralheizung in der Kirche installiert und neue Glocken und eine Monstranz gekauft. Auch die Gemeindebibliothek sowie der Nüchternheitsverein von Männern und Jugendlichen wurden gegründet. Während des Kommunismus leistete Szymała, dies als seine Pflicht empfindend, trotz Schikanen und Geldbußen Widerstand gegen die Einmischung der Zivilbehörden in den Religionsunterricht. Seinen Gemeindemitgliedern ließ er sich als guter und eifriger Pfarrer erkennen, der ihnen mit seiner Frömmigkeit und Wohltätigkeit ein Beispiel gab. Pater Jan Szymała starb am 22. Januar 1967. Sein Grab befindet sich auf dem Friedhof in Nowy Bytom, dicht neben dem Grab der Opfer des Zweiten Weltkriegs.

powrót do galerii